H επίκουρη καθηγήτρια Διεθνούς Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς Μαίρη
Μπόση είχε προβλέψει, εδώ και πολλά χρόνια, όταν η Χ.Α. αποτελούσε μία
ακροδεξιά παραφυάδα, τη γιγάντωση της ναζιστικής ιδεολογίας.
Η ειδική επιστήμονας σε θέματα τρομοκρατίας και πολιτικής βίας σημειώνει στο Capital.gr ότι ιστορικά στην Ευρώπη δεν υπάρχει προηγούμενο κόμματος που κατάφερε να μπει στο κοινοβούλιο, ενώ διέθετε ξεκάθαρη ναζιστική ιδεολογία.
Περιγράφει πώς αντιμετωπίστηκαν εκτός Ελλάδας ανάλογα μορφώματα και εξηγεί γιατί η Ευρώπη συντηρητικοποιείται.
Κυρία Μπόση, πώς έχει αντιμετωπίσει η Ευρώπη ανάλογες της Χρυσής Αυγής ναζιστικές οργανώσεις;
Η Χρυσή Αυγή αποτελεί, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το πρώτο μόρφωμα, που μολονότι δεν έχει αποκρύψει την ναζιστική ιδεολογία του, κατάφερε να αποκτήσει κοινοβουλευτική υπόσταση. Στη βιβλιογραφία δεν έχει καταγραφεί προηγούμενο σύλληψης αρχηγών ή στελεχών πολιτικού κόμματος.
Ωστόσο, σε πολλές χώρες η έκφραση της ναζιστικής ιδεολογίας έχει απαγορευθεί. Για παράδειγμα, στην Αυστρία η χρήση φασιστικής συνθηματολογίας ή ένδυσης απαγορεύεται από το ποινικό δίκαιο. Στη συγκεκριμένη χώρα το ακροδεξιό κόμμα του Γεργκ Χάιντερ, ύστερα από μία περίοδο δημοφιλίας, κατέληξε να ενσωματωθεί στα συντηρητικά κόμματα, καθώς δεν κατάφερε να εκφράσει την αυστριακή κοινωνία.
Στη Γαλλία η εκδήλωση πολυάριθμων περιστατικών αντισημιτισμού, όπως η δολοφονία ραβίνου και μαθητών σε εβραϊκό σχολείο, πέρυσι, είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της κοινής γνώμης. Αρχικά επιχειρήθηκε τα περιστατικά αυτά να αποδοθούν σε ψυχικά διαταραγμένα άτομα, αλλά αποδείχθηκε, τελικά, ότι είχαν ενορχηστρωθεί από στελέχη νεοναζιστικών κομμάτων.
Η Γαλλία έχει ιστορία στον χώρο των παρακρατικών κινημάτων και των φασιστικών οργανώσεων που είχαν δράσει και στην Αλγερία. Σήμερα ορισμένα μέλη των οργανώσεων αυτών έχουν ενταχθεί στο κόμμα του γαλλικού Εθνικού Μετώπου του Ζαν Μαρί Λεπέν, διαμορφώνοντας αντιμεταναστευτική και όχι αυστηρά ναζιστική γραμμή.
Στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των φασιστικών οργανώσεων είναι τεράστιος, υπήρξαν πολλές προσπάθειες συνταγματικής απαγόρευσης των ακροδεξιών κομμάτων, κίνηση την οποία δεν ενέκριναν πολλά από τα γερμανικά κρατίδια.
Καταγράφεται άνοδος του φασισμού στην Ευρώπη;
Λόγω και της οικονομικής κρίσης η Ευρώπη τείνει να συντηρητικοποιηθεί, με τα μέλη των ακροδεξιών κομμάτων να αυξάνονται δραματικά. Και όταν δεν προσχωρούν σε ακραίες μορφές οργανώσεων, πλαισιώνουν, συνήθως, τα πολύ συντηρητικά κόμματα.
Μεγάλη έξαρση του ναζισμού παρατηρείται στις τέως σοσιαλιστικές χώρες. Αυτό, σύμφωνα με ορισμένες σχολές σκέψης, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρξε όσμωση των πολιτών των κρατών του υπαρκτού σοσιαλισμού με άτομα χωρών της Αφρικής ή της Μέσης Ανατολής που σήμερα βρίσκονται υπό διωγμό.
Ύστερα από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, που επέφερε το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού, παρατηρήθηκε η ανάδυση μεγάλου αριθμού εθνικιστικών οργανώσεων. Οργανώσεις, οι οποίες, στη συνέχεια, μετετράπησαν σε νεοναζιστικά μορφώματα, υιοθετώντας μία εθνικιστική ρητορεία που παρέπεμπε στο γερμανικό φασισμό του μεσοπολέμου.
Επίσης, η Βόρεια Ευρώπη βιώνει σε μεγάλο βαθμό την άνοδο του νεοφασισμού, παρότι διαθέτει εντελώς διαφορετική ιστορική πορεία, σε σχέση με τη Νότια Ευρώπη.
Ας σημειωθεί ότι οι ναζιστικές οργανώσεις του εξωτερικού-όπως και η Χρυσή Αυγή- συνεργάζονται στενά μεταξύ τους. Συνδιαλέγονται σε επιχειρησιακό αλλά και ιδεολογικό επίπεδο.
Είχατε προβλέψει την ενίσχυση της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στην ελληνική κοινωνία ύστερα από τις πρόσφατες συλλήψεις των στελεχών της Χ.Α.;
Το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής, που προέρχεται από διαφορετικές κοινωνικές και οικονομικές κατηγορίες, δεν υιοθετεί τις ακραίες απόψεις των μελών του «σκληρού πυρήνα» του ακροδεξιού αυτού μορφώματος. Επίσης, στους υποστηρικτές της Χ.Α. ανήκουν νεότεροι ηλικιακά άνθρωποι, οι οποίοι διαφωνούν με τα υπόλοιπα κόμματα, γεγονός που καταδεικνύει ότι τα παραδοσιακά κόμματα δεν καταφέρνουν να απορροφούν τους κραδασμούς της κοινωνίας, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Δημιουργήθηκε λοιπόν, ένα κενό που γέμισε η ναζιστική Χρυσή Αυγή.
Εκτιμώ ότι ένα μέρος των ψηφοφόρων της Χ.Α. δύσκολα θα ξαναψήφιζε τη Χ.Α. Αυτό όμως, δεν σημαίνει ότι θα μπορούσαμε με βεβαιότητα να αποφύγουμε το σενάριο της μετατροπής σε ήρωες των συλληφθέντων στελεχών της οργάνωσης. Και, όπως έχει αποδειχθεί ιστορικά σε άλλες περιπτώσεις, δεν αποκλείεται ένα άλλο τμήμα της κοινωνίας να στραφεί υπέρ της Χ.Α.
Ωστόσο, δεδομένου ότι πρόκειται για μία κατάσταση που δεν έχει προηγούμενο, είναι δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στην ελληνική κοινωνία.
Η ειδική επιστήμονας σε θέματα τρομοκρατίας και πολιτικής βίας σημειώνει στο Capital.gr ότι ιστορικά στην Ευρώπη δεν υπάρχει προηγούμενο κόμματος που κατάφερε να μπει στο κοινοβούλιο, ενώ διέθετε ξεκάθαρη ναζιστική ιδεολογία.
Περιγράφει πώς αντιμετωπίστηκαν εκτός Ελλάδας ανάλογα μορφώματα και εξηγεί γιατί η Ευρώπη συντηρητικοποιείται.
Κυρία Μπόση, πώς έχει αντιμετωπίσει η Ευρώπη ανάλογες της Χρυσής Αυγής ναζιστικές οργανώσεις;
Η Χρυσή Αυγή αποτελεί, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το πρώτο μόρφωμα, που μολονότι δεν έχει αποκρύψει την ναζιστική ιδεολογία του, κατάφερε να αποκτήσει κοινοβουλευτική υπόσταση. Στη βιβλιογραφία δεν έχει καταγραφεί προηγούμενο σύλληψης αρχηγών ή στελεχών πολιτικού κόμματος.
Ωστόσο, σε πολλές χώρες η έκφραση της ναζιστικής ιδεολογίας έχει απαγορευθεί. Για παράδειγμα, στην Αυστρία η χρήση φασιστικής συνθηματολογίας ή ένδυσης απαγορεύεται από το ποινικό δίκαιο. Στη συγκεκριμένη χώρα το ακροδεξιό κόμμα του Γεργκ Χάιντερ, ύστερα από μία περίοδο δημοφιλίας, κατέληξε να ενσωματωθεί στα συντηρητικά κόμματα, καθώς δεν κατάφερε να εκφράσει την αυστριακή κοινωνία.
Στη Γαλλία η εκδήλωση πολυάριθμων περιστατικών αντισημιτισμού, όπως η δολοφονία ραβίνου και μαθητών σε εβραϊκό σχολείο, πέρυσι, είχε προκαλέσει την έντονη αντίδραση της κοινής γνώμης. Αρχικά επιχειρήθηκε τα περιστατικά αυτά να αποδοθούν σε ψυχικά διαταραγμένα άτομα, αλλά αποδείχθηκε, τελικά, ότι είχαν ενορχηστρωθεί από στελέχη νεοναζιστικών κομμάτων.
Η Γαλλία έχει ιστορία στον χώρο των παρακρατικών κινημάτων και των φασιστικών οργανώσεων που είχαν δράσει και στην Αλγερία. Σήμερα ορισμένα μέλη των οργανώσεων αυτών έχουν ενταχθεί στο κόμμα του γαλλικού Εθνικού Μετώπου του Ζαν Μαρί Λεπέν, διαμορφώνοντας αντιμεταναστευτική και όχι αυστηρά ναζιστική γραμμή.
Στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των φασιστικών οργανώσεων είναι τεράστιος, υπήρξαν πολλές προσπάθειες συνταγματικής απαγόρευσης των ακροδεξιών κομμάτων, κίνηση την οποία δεν ενέκριναν πολλά από τα γερμανικά κρατίδια.
Καταγράφεται άνοδος του φασισμού στην Ευρώπη;
Λόγω και της οικονομικής κρίσης η Ευρώπη τείνει να συντηρητικοποιηθεί, με τα μέλη των ακροδεξιών κομμάτων να αυξάνονται δραματικά. Και όταν δεν προσχωρούν σε ακραίες μορφές οργανώσεων, πλαισιώνουν, συνήθως, τα πολύ συντηρητικά κόμματα.
Μεγάλη έξαρση του ναζισμού παρατηρείται στις τέως σοσιαλιστικές χώρες. Αυτό, σύμφωνα με ορισμένες σχολές σκέψης, οφείλεται στο γεγονός ότι δεν υπήρξε όσμωση των πολιτών των κρατών του υπαρκτού σοσιαλισμού με άτομα χωρών της Αφρικής ή της Μέσης Ανατολής που σήμερα βρίσκονται υπό διωγμό.
Ύστερα από την πτώση του τείχους του Βερολίνου, που επέφερε το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού, παρατηρήθηκε η ανάδυση μεγάλου αριθμού εθνικιστικών οργανώσεων. Οργανώσεις, οι οποίες, στη συνέχεια, μετετράπησαν σε νεοναζιστικά μορφώματα, υιοθετώντας μία εθνικιστική ρητορεία που παρέπεμπε στο γερμανικό φασισμό του μεσοπολέμου.
Επίσης, η Βόρεια Ευρώπη βιώνει σε μεγάλο βαθμό την άνοδο του νεοφασισμού, παρότι διαθέτει εντελώς διαφορετική ιστορική πορεία, σε σχέση με τη Νότια Ευρώπη.
Ας σημειωθεί ότι οι ναζιστικές οργανώσεις του εξωτερικού-όπως και η Χρυσή Αυγή- συνεργάζονται στενά μεταξύ τους. Συνδιαλέγονται σε επιχειρησιακό αλλά και ιδεολογικό επίπεδο.
Είχατε προβλέψει την ενίσχυση της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Πώς εκτιμάτε ότι θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στην ελληνική κοινωνία ύστερα από τις πρόσφατες συλλήψεις των στελεχών της Χ.Α.;
Το μεγαλύτερο τμήμα των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής, που προέρχεται από διαφορετικές κοινωνικές και οικονομικές κατηγορίες, δεν υιοθετεί τις ακραίες απόψεις των μελών του «σκληρού πυρήνα» του ακροδεξιού αυτού μορφώματος. Επίσης, στους υποστηρικτές της Χ.Α. ανήκουν νεότεροι ηλικιακά άνθρωποι, οι οποίοι διαφωνούν με τα υπόλοιπα κόμματα, γεγονός που καταδεικνύει ότι τα παραδοσιακά κόμματα δεν καταφέρνουν να απορροφούν τους κραδασμούς της κοινωνίας, όπως συνέβαινε στο παρελθόν. Δημιουργήθηκε λοιπόν, ένα κενό που γέμισε η ναζιστική Χρυσή Αυγή.
Εκτιμώ ότι ένα μέρος των ψηφοφόρων της Χ.Α. δύσκολα θα ξαναψήφιζε τη Χ.Α. Αυτό όμως, δεν σημαίνει ότι θα μπορούσαμε με βεβαιότητα να αποφύγουμε το σενάριο της μετατροπής σε ήρωες των συλληφθέντων στελεχών της οργάνωσης. Και, όπως έχει αποδειχθεί ιστορικά σε άλλες περιπτώσεις, δεν αποκλείεται ένα άλλο τμήμα της κοινωνίας να στραφεί υπέρ της Χ.Α.
Ωστόσο, δεδομένου ότι πρόκειται για μία κατάσταση που δεν έχει προηγούμενο, είναι δύσκολο να προβλέψουμε πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στην ελληνική κοινωνία.
#Πηγή:
"Η Χ.Α. είναι μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη" [Μαίρη Μπόση]
Συνέντευξη στον Δημήτρη Δελεβέγκο [dimitris.delevegos@capital.gr]
Κυριακή, 29 Σεπτεμβρίου 2013 - 01:10
#
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου