Η κεντρική τραπεζική χρειάζεται άμεσα νέους κανόνες | Του Γιώργου Καισάριου

Ο αποπληθωρισμός είναι η αρρώστια της εποχής, την οποία προσπαθούν πολιτικές ηγεσίες και κεντρικές τράπεζες να αποφύγουν. Και ο λόγος είναι απλός: σε ένα αποπληθωριστικό περιβάλλον, κερδίζει έδαφος το cash έναντι των πάντων και κάνει δύσκολη την αποπληρωμή δανείων.

Αυτή η δυσκολία αποπληρωμής πιστώσεων διαβρώνει τους ισολογισμούς των τραπεζών και κάνει δύσκολη και απρόβλεπτη την δανειοδότηση, διότι καθώς πέφτουν οι τιμές, δεν ξέρες (σαν τράπεζα) πόσο θα αξίζει μακροπρόθεσμα το εν λόγω ενέχυρο πάνω στο οποίο δανείζεις.

Επίσης, σε ένα αποπληθωριστικό περιβάλλον, πολλών ειδών επενδύσεις δεν έχουν νόημα. Για παράδειγμα, αν προϋπολογίζεις το πετρέλαιο στα 90 δολάρια το βαρέλι για να αναπτύξεις ένα κοίτασμα πετρελαίου, αλλά εκτιμάς ότι μακροπρόθεσμα η τιμή θα πέσει κάτω από αυτό το επίπεδο, δεν έχει νόημα να κανείς αυτή την επένδυση σήμερα.

Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα με τον αποπληθωρισμό είναι ότι διαβρώνει τις τιμές των κατοικιών. Αυτό ίσως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, διότι ένα μεγάλο ποσοστό της περιουσίας της μεσαίας τάξης στις περισσότερες χώρες του κόσμου είναι συνδεδεμένο με την αξία των σπιτιών. Αν μειωθούν πολύ οι τιμές των κατοικιών, τότε μειώνεται και η δυνατότητα κατανάλωσης της μεσαίας τάξης, που στη συνέχεια έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις στο ΑΕΠ κάθε χώρας.

Πριν πολλά χρόνια (νοώντας πάνω από 100 χρόνια), πληθωρισμός και αποπληθωρισμός ήταν κάτι το φυσιολογικό που ταλαντευόταν με τον οικονομικό κύκλο. Υπήρχε πληθωρισμός σε επεκτατικές περιόδους και αποπληθωρισμός στην ύφεση.

Από τότε όμως που οι κεντρικές τράπεζες έχουν βαλθεί να λιάνουν τον οικονομικό κύκλο, ουσιαστικά ο αποπληθωρισμός έχει σχεδόν εξαλειφτεί στον δυτικό κόσμο. Ο τρόπος με τον οποίον οι κεντρικές τράπεζες λιαίνουν τον οικονομικό κύκλο είναι πολύ απλός. Παρεμβαίνουν προκείμενου να κάνουν την όποια ύφεση όσο το λιγότερο οδυνηρή. Και αυτό έχει δουλέψει πολύ καλά τα τελευταία 60 χρόνια περίπου.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι σήμερα (όπως είπαμε και σε προηγούμενα άρθρα) οι κεντρικές τράπεζες σε πολλές χώρες (κύριος η ΕΚΤ) έχουν τελειώσει από πυρομαχικά.

Η άποψη μου είναι ότι ακόμα και αν η Ευρώπη είχε τις δομές των ΗΠΑ, η ΕΚΤ θα είχε ένα πολύ δύσκολο έργο έτσι και αλλιώς. Τούτο για τρεις λόγους:

- Ο ιδιωτικός τομέας δεν είναι υπέρ δανεισμένος.

- Όταν έχουμε πληθυσμιακή αύξηση
- Όταν δεν έχουμε υπέρ προσφορά αγαθών και παραγωγικής δυνατότητας (capacity utilization).

Σε πολλά κράτη της Ευρώπης ο ιδιωτικός τομέας είναι ήδη υπέρ-δανεισμένος, στην δε Ελλάδα ένα μεγάλο μέρος του ιδιωτικού τομέα είναι σε προχωρημένη σήψη.

Στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου (κυρίως στην Ευρώπη δηλαδή) έχουμε μια πληθυσμιακή στασιμότητα και σε πολλές χώρες θα έχουμε μία αρκετά μεγάλη μείωση πληθυσμού τα επόμενα χρόνια.

Η Κίνα σήμερα λειτουργεί σαν μια τεράστια αποπληθωριστική μηχανή. Παράγει σχεδόν τα πάντα και μπορεί να πουλάει χαμηλότερα από τους άλλους, σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων. Ναι μεν η ποιότητα δεν είναι η καλύτερη, αλλά την αποπληθωριστική ζημιά την κάνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Η κατάληξη της σημερινής σκέψης είναι ότι όχι μόνο οι κεντρικές τράπεζες έχουν εξαντλήσει πολλά από τα πυρομαχικά τους, αλλά αυτό που κάνει ακόμα πιο δύσκολο το έργο τους είναι ότι αυτή τη φορά οι αποπληθωριστικές πιέσεις έχουν περισσότερο να κάνουν με πολύ μακροχρόνια οικονομικά δεδομένα, καθώς και με την άνοδο της Κίνας σαν οικονομική δύναμη τα τελευταία 20 χρόνια.

Πως άραγε θα είναι η νέα εποχή της κεντρικής τραπεζικής ενόψει αυτών των δεδομένων είναι δύσκολο να πει κανείς. Ένα είναι το σίγουρο, ότι αυτός ο κύκλος έχει εξαντλήσει πολλά από τα παραδοσιακά εργαλεία και τακτικές της κεντρικής τραπεζικής και θα πρέπει να αναζητηθούν νέα εργαλεία ενόψει των δεδομένων, όπως θα διαμορφωθούν τις επόμενες δεκαετίες.

#Πηγή:

Η κεντρική τραπεζική χρειάζεται άμεσα νέους κανόνες | Του Γιώργου Καισάριου
http://www.capital.gr/jArticle.asp?id=2086305

Πέμπτη, 14 Αυγούστου 2014 - 09:28

#