Η βουτιά του ευρωπαϊκού πληθωρισμού που δημοσιεύτηκε την Πέμπτη
χτύπησε πολλά καμπανάκια: πιέζει εκ νέου την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
να μειώσει κι άλλο τα (ήδη χαμηλά) επιτόκια, να ρίξει κι άλλα ευρώ στο
ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα ή να επιλέξει συνδυασμό των παραπάνω,
προκαλώντας ρίγη στον Γερμανό της μέτοχο.
Στο 0,7% έπεσε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη: κάτω από τις εκτιμήσεις,
πολύ κάτω από το επιθυμητό στόχο της ΕΚΤ (2%). Δοκιμάζει τα πιο χαμηλά
επίπεδα της τελευταίας τετραετίας - τόσο χαμηλά, που θέτουν σε
αμφισβήτηση την όποια ανάκαμψη, ενώ φέρνουν και πάλι το φάσμα του
αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη: την καταθλιπτική εκείνη κατάσταση για την
οικονομία, όπου οι τιμές πέφτουν, οι προσδοκίες για πωλήσεις και κέρδη
είναι αρνητικές, άρα η παραγωγή μειώνεται, χρειάζεται όλο και λιγότερους
εργαζομένους - και «φτου κι απ’ την αρχή». Επιπλέον σε μια ήπειρο
φορτωμένη με χρέη, ένας υψηλότερος πληθωρισμός βοηθάει γιατί τα
διαβρώνει σιγά σιγά, μειώνοντας το βάρος αποπληρωμής τους.
Πέρα από τον χαμηλό πληθωρισμό, η άλλη πίεση που κυκλώνει την Ευρωζώνη
έχει να κάνει με τη διαθέσιμη ρευστότητα στη χονδρική αγορά του
χρήματος, τη διατραπεζική αγορά. Πρόκειται για τα κεφάλαια που
δανείζονται μεταξύ τους οι τράπεζες, είναι η αγορά που είχε παγώσει στο
ξέσπασμα της κρίσης, καθώς κάθε τράπεζα κρατούσε τα κεφάλαιά της
«κλειδωμένα» μπροστά στον φόβο ότι αν τα δανείσει σε κάποια άλλη δεν θα
τα ξαναδεί. Αυτό το πρόβλημα η ΕΚΤ το έχει αντιμετωπίσει με δύο
τεράστιες ενέσεις ρευστού ύψους 1 τρισ. ευρώ, διάρκειας ζωής τριών
χρόνων (LTRO). Από αυτά τα χρήματα, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν
επιστρέψει στη Φρανκφούρτη «ως περιττό» περίπου το ένα τρίτο. Οχι όλες
οι τράπεζες. Κυρίως αυτές που θέλουν (και μπορούν) να δείξουν
περισσότερη αυτοπεποίθηση, ώστε να πιάσουν καλύτερο σκορ στην αξιολόγηση
των τραπεζών και τα επόμενα στρες τεστ που έχει δρομολογήσει η ΕΚΤ. Η
επιστροφή όμως αυτών των χρημάτων μειώνει το προστατευτικό δίχτυ της
υπερβάλλουσας ρευστότητας στην αγορά. Τις τελευταίες ημέρες, ο ρυθμός
επιστροφής ρευστότητας στην ΕΚΤ έχει αυξηθεί. Την επόμενη εβδομάδα, οι
τράπεζες θα επιστρέψουν περισσότερα από 10 δισ.
Το πρόβλημα αρχίζει να παίρνει μορφή και να αποκτά δόντια:
αποπληθωρισμός, μείωση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα της
Ευρωζώνης, μείωση του δανεισμού στον ιδιωτικό τομέα. Επιχειρηματίες που
χάνουν ελπίδες για αύξηση πωλήσεων αλλά και την όρεξη για προσλήψεις.
Τον φαύλο κύκλο τον έχει δει ο πλανήτης σε δράση στην Ιαπωνία.
Η μεταφορά του στην Ευρωζώνη είναι το σενάριο που πρέπει να αποφευχθεί.
Τα αμυντικά της όπλα όμως είναι μετρημένα: Το βασικό επιτόκιο της
Ευρωζώνης είναι σήμερα στο 0,5%. Κανείς δεν περιμένει πως μια μείωση στο
0,25% θα αλλάξει ουσιαστικά το κλίμα. Δεν θα προκαλέσει μετατόπιση του
πληθωρισμού σε υγιέστερα επίπεδα. Παρά την περιορισμένη
αποτελεσματικότητα του μέτρου πάντως, πολλά τμήματα ανάλυσης των
τραπεζών έσπευσαν, μετά την Πέμπτη, να αλλάξουν τις προβολές στις
αναλύσεις και εκτιμούν τώρα πως ο Μάριο Ντράγκι θα το μειώσει άμεσα. Το
άλλο όπλο είναι μεγαλύτερη ρευστότητα. Αρκετά μέλη του Δ.Σ. της ΕΚΤ την
προηγούμενη εβδομάδα με συνεντεύξεις προσπάθησαν να καθησυχάσουν τις
αγορές ότι θα υπάρξει πρόβλεψη για περισσότερη ρευστότητα. Αν είναι όμως
με όρους «μια από τα ίδια» δεν έχεις παρά να περιμένεις «μια από τα
ίδια» και στο αποτέλεσμα: Η «επαρκής ρευστότητα» της προηγούμενης
περιόδου συνέτρεξε με τη βουτιά του πληθωρισμού από 2,5% στο 0,7%.
Οι πιέσεις περικυκλώνουν την ΕΚΤ και απειλούν την κεντρική της
αρμοδιότητα: Τη σταθερότητα των τιμών. Η τάση ενίσχυσης της ισοτιμίας
του ευρώ σφίγγει κι άλλο τον κλοιό. (Τα αίτια της, μια άλλη στήλη.) Μια
αύξηση κατά 10% της ισοτιμίας του ισοδυναμεί με αύξηση του βασικού
επιτοκίου από μισή ώς μία μονάδα. Οι εμπειρικές μελέτες λένε πως μια
ανατίμηση κατά 10% στο ευρώ ρίχνει το ΑΕΠ κατά 0,8% σε μία διετία. Σε
μια εποχή που ένα ποσοστό ανάπτυξης στα όρια του στατιστικού λάθους
μπορεί να προκαλέσει σπασμούς ευφορίας, κάθε δεκαδικό μετράει.
Οι συνθήκες ωριμάζουν - η EKT θα πρέπει να τοποθετηθεί. Μέχρι σήμερα τυπώνει χρήμα με ημερομηνία λήξης, όχι «διαρκές», όπως η Fed. Θα βουτήξει αποφασιστικά στο πέλαγος που βούτηξαν η αμερικανική, η βρετανική και η ιαπωνική κεντρική τράπεζα; Ή θα επιμένει να κολυμπά τυλιγμένη με αδιάβροχη στολή - που όμως εμποδίζει το κολύμπι και προσελκύει τους καρχαρίες; (Ασε που πρέπει να την αντικαθιστά κάθε τόσο.).
Η επιλογή μοιάζει δίλημμα. Εκτός κι αν ο Μάριο Ντράγκι βγάλει από το
καπέλο κι άλλο λαγό. Εναν «τρίτο δρόμο», που δεν κατάφερε να βρει η
Ιαπωνία.
#Πηγή:
Οι πιέσεις περικυκλώνουν την ΕΚΤ, Του Ηλία Σιακαντάρη
Kυριακή, 3 Nοεμβρίου 2013
#
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου